Deze pioniers wonen al 25 jaar energieneutraal

“Voor ons is het belangrijk om zorgvuldig met de wereld om te gaan en we hebben altijd interesse gehad in het besparen van energie”, vertelt Wil Kroon. “Ons eerste huis, ruim een halve eeuw geleden, was een rijtjeshuis en daarin maakten we al dubbele ramen, terwijl niemand daar toen nog mee bezig was. Ook vijfentwintig jaar geleden werd er nog weinig gesproken over hoe je energie kunt besparen. Onze drijfveer was te laten zien wat er mogelijk is op dit gebied. We zijn begonnen met zonnepanelen op ons dak om onze eigen energie op te wekken. Dat was destijds erg vooruitstrevend."

Het huis van het echtpaar is aangesloten op het energienet. Wat er in de zomer overblijft aan stroom uit de zonnepanelen gaat terug in het energienet en daar profiteren de omliggende huizen van. In de winter krijgt de woning elektriciteit en gas van het net terug en zo blijft de energiemeter op nul staan.

Laag energieverbruik

Bij het ontwerp van het huis is gebruikgemaakt van de mogelijkheden om warmteverlies naar de omgeving zoveel mogelijk te beperken. Zo zijn de muren wel vijftig centimeter dik en zijn de ramen van hoogrendement-dubbelglas. Het opwekken van energie gebeurt met zonnecollectoren voor de warmte en met PV-modules voor de elektriciteit. Slimme opties zorgen ervoor dat er zo min mogelijk van de opgewekte energie verbruikt wordt, zoals optimale isolatie, goede kierdichting, mechanische ventilatie met warmteterugwinning, een HR-ketel waarop lucht- en vloerverwarming zijn aangesloten, energiezuinige apparaten en een tegelkachel die de warmte lang vasthoudt.

Het echtpaar vond het belangrijk om bij de bouw van hun huis duurzame materialen te gebruiken die het milieu minimaal belasten. Wil Kroon: “We hebben hergebruikt hout verwerkt, goede isolatie toegepast met een levensduur van wel honderd jaar en onderhoudsarm teakhout voor de ramen gebruikt.” Het huis heeft verder een regenwaterkelder van acht kuub waar het regenwater wordt opgevangen en gefilterd. Het gefilterde water wordt gebruikt om het toilet mee door te spoelen en om de was- en afwasmachine te laten draaien.

Arie Kroon: “Nadat we twee jaar in het huis woonden, hebben we de eerste resultaten geëvalueerd. Het eerste jaar was nog nodig om een aantal kinderziektes uit de installaties te halen, maar in het tweede jaar hadden we nul op de meter en in het derde jaar was er zelfs een energieoverschot.”

Wereldwijde belangstelling

Om het huis te kunnen bouwen, kregen Arie en Wil een bijdrage van de Novem (Nederlandse Organisatie voor Energie en Milieu ‒ nu RVO), met als voorwaarde dat het huis als voorbeeld zou dienen voor anderen. Dit betekent dat er regelmatig groepen bezoekers vanuit de hele wereld op bezoek komen om inspiratie op te doen. Wil Kroon: “Het is leuk om hieraan mee te werken, we hebben altijd een voortrekkersrol gehad en zijn steeds bezig met ideeën om energie te besparen. Soms hoort het nemen van risico’s erbij. We wisten vooraf niet dat het zo lang zo goed zou werken, dat moesten we echt ervaren.”

Uitgaan van rendement

Heeft het echtpaar nog tips voor mensen die ook energie willen besparen? Arie Kroon: “Je moet je huis goed isoleren, dat is de eerste stap. Het plaatsen van zonnepanelen is ook zinvol en die zijn nu natuurlijk veel goedkoper dan toen wij begonnen. Zorg voor installaties die zo efficiënt mogelijk werken, zoals een HR-ketel. We hebben nooit beknibbeld op materiaal. Alles werkt na ruim 25 jaar nog steeds, daar zijn mensen weleens verbaasd over. En je moet er ook een beetje plezier in hebben en doorzetten, zelfs als dat tegen de algemene ideeën ingaat. Ik ga altijd uit van rendement. Mijn vader vertelde mijn grootouders al om hun oude kolenkachel in te ruilen voor een kachel die zuiniger was en meer warmte gaf. Over de oude kachel zei hij: ‘Als je daar voor een kwartje kolen ingooit, dan krijg je maar een dubbeltje warmte terug.’ Dat is me altijd bijgebleven.”