De verwarming minder hoog? De gasprijs doet mee

De prijs van aardgas wordt in het algemeen bepaald door vijf factoren: de hoeveelheid opgeslagen gas, de hoeveelheid ‘normaal’ aardgas dat via pijpleidingen naar Europa komt, de hoeveelheid vloeibaar gemaakt aardgas (lng) dat naar Europa getransporteerd wordt, het komende winterweer en de vraag naar gas in het algemeen.

Rick, hoe staat het ervoor met de gasvoorraad in Nederland?

“We zijn met een goed gevulde opslag de winter uitgekomen omdat we het afgelopen jaar een relatief zachte winter hadden. De temperatuur in december, januari en februari was gemiddeld 5,1 °C waar dat normaal 3,9 °C is. In december hebben we nog even kunnen schaatsen, daarna is het niet echt koud meer geworden. Dat betekent dat er deze zomer, in het vulseizoen, minder gas de opslag in hoefde dan gemiddeld. In Nederland zitten we met een voor 95% gevulde gasvoorraad nu al ruim boven het Europese doel om de opslagen voor de komende winter voor 90% gevuld te hebben. Er is straks dus een maximale reserve aan gas en dat betekent dat er een sterke buffer is, mocht het een koude winter worden.”

Wat voor invloed heeft het winterweer op de gasprijs?

“Als er weinig gas opgeslagen is en het wordt een koude winter, dan is de vraag naar gas groot en stijgt de prijs omdat er dan gas bijgekocht moet worden. Als je net als afgelopen jaar een zachte winter hebt, ga je met een beter gevulde opslag het volgende jaar in en dan daalt de handelsprijs van het gas. Er is immers minder gas nodig om de opslag weer te vullen. Maar als het een strenge winter wordt en je moet gelijk gebruikmaken van de gasopslag, dan is er meer gas nodig om de opslagen weer te vullen voor de volgende winter. Bij gelijkblijvend aanbod gaat de prijs omhoog en wordt het moeilijker om de opslagen weer voor 90% te vullen. En als er krapte op de markt ontstaat, gaat de handelsprijs voor gas omhoog omdat de risicopremie dan hoger wordt.”

Wordt er al veel lng aangevoerd naar Europa om een eventueel gastekort op te vangen?

“De hoeveelheid lng die richting Europa gaat, is de afgelopen jaren flink toegenomen. Sinds vorig jaar zijn er veel tijdelijke lng-terminals bijgebouwd in Noordwest-Europa. Nu komt er niet alleen via de pijpleiding gas uit Noorwegen naar Nederland, maar ook lng via schepen uit bijvoorbeeld Noord-Amerika. De gasmarkt in Nederland maakt op die manier veel meer onderdeel uit van de wereldmarkt dan een paar jaar geleden: de schepen kunnen ook naar andere delen van de wereld varen als daar de prijs beter is. Gas via pijpleidingen heeft maar een beperkt bereik.

Een nadeel van de wereldwijde gasmarkt is dat bepaalde gebeurtenissen aan de andere kant van de wereld ook hier grote prijsgevolgen kunnen hebben. Onlangs steeg de Europese gasprijs vanwege een staking bij productiefaciliteiten voor lng in Australië en door onderhoudswerkzaamheden aan Noorse gasvelden. Ook als de productiecapaciteit in China ineens heel erg toeneemt en de Chinezen extra willen betalen voor lng, kan dat ook in Nederland een stijging van de gasprijs tot gevolg hebben.”

Wat voor invloed heeft het besparen van energie op de gasprijs?

“Huishoudens en de industrie hebben in de afgelopen winters veel minder gas en elektriciteit gebruikt dan het langjarig gemiddelde laat zien. In de zomer gebruiken consumenten natuurlijk niet veel gas, alleen voor koken en douchen, dan is de bespaarmogelijkheid maar beperkt ten opzichte van de winter.

Maar als ik kijk naar de gasprijs van de zomer van 2024, dan is die aanmerkelijk hoger dan de huidige gasprijs. Dat komt mede omdat we niet weten wat de winter gaat doen en dat risico is verwerkt in die prijs. Als we de prijs weer willen laten zakken, moeten we er met z’n allen voor zorgen dat er zo veel mogelijk gas in de opslag blijft zitten. Verspilling van gas is zonde. Wat je nu verbruikt, kun je volgend jaar niet meer verbruiken. We moeten dus gas en elektriciteit blijven besparen, anders gaat de komende jaren de handelsprijs van gas verder stijgen.”

Heb jij een nog tip voor onze klanten waar ze op kunnen letten?

“Ik ben geen besparingsdeskundige, maar je kunt alleen energie besparen als je inzicht hebt in je verbruik. En dat gaat het niet alleen om gas, maar omdat elektriciteit ook voor een groot deel opgewekt wordt met gas, helpt besparen op elektriciteit dus ook. Uiteindelijk tikken alle kleine beetjes aan.”