‘Samenwerken is noodzakelijk om duurzame ketens veilig te stellen’
Zonne- en windenergiebedrijven, brancheorganisaties, de Nederlandse overheid, ngo's en vakbonden gaan zich gezamenlijk inzetten voor het verduurzamen van internationale waardeketens. Het doel van het International RBC Agreement for the Renewable Energy Sector is om risico's op het gebied van mensenrechtenschendingen en milieuschade gezamenlijk aan te pakken en te voorkomen door middel van samenwerking. De komende jaren richten de partijen zich op het in kaart brengen van de waardeketens van individuele bedrijven en bijbehorende risico's. Daarnaast gaan ze praktijkervaringen delen en collectieve projecten starten om verbeteringen door te voeren.
In Nederland wordt internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen ook onderdeel van de offshore windtenders.
Maandag 6 maart ondertekende Helene Biström, vicepresident BA Wind bij Vattenfall, samen met diverse partijen een convenant over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen in de zon- en windsector. Arjan Pouw, beleidsadviseur Sustainable Supply Chains bij Vattenfall, was vijf jaar lang een van de aanjagers van dit convenant.
Mensenrechtenschendingen zoals dwang- en kinderarbeid, onveilige werkomstandigheden, milieuvervuiling en corruptie. Termen die je vaak leest of hoort als het gaat om producten die gemaakt worden in landen waar de standaarden lager kunnen liggen dan bij ons. Maar onderdelen van windturbines en zonnepanelen die we in Europa maken, komen ook daar vandaan. In het convenant dat maandag ondertekend werd, maken de deelnemende partijen daar afspraken over (zie kader). Helene Biström, die samen met onder andere minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten deelnam aan de paneldiscussie: “Vattenfall participeert in het Convenant Duurzame Energie omdat we ervan overtuigd zijn dat samenwerking op sectorniveau noodzakelijk is om duurzame ketens veilig te stellen. We kunnen veel doen als individueel bedrijf, maar wanneer we samenwerken met meerdere belanghebbenden, zullen we zowel de efficiëntie als de hefboomwerking in het werk dat we doen vergroten.”
Helene Biström ondertekent namens Vattenfall het convenant.
Poldermodelaanpak
Voor Vattenfall is de samenwerking rond internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO) heel belangrijk, aldus Arjan Pouw. “Pas als je betere transparantie van je toeleveringsketens hebt, kun je die aanvoerketen ook beïnvloeden. En voor ons is het als ontwikkelaar in Noordwest-Europa belangrijk om niet alleen de samenwerking met onze leveranciers op te zoeken, maar ook die met de beleidsmakers.”
Het Nederlandse convenant, waar ook Europese partijen aan meewerken, is een schoolvoorbeeld van een typisch Hollandse poldermodelaanpak is. “We spraken met ministeries over wetgeving en beleid en hoe ze het convenant daarmee konden faciliteren, met de industrie zelf en met non-gouvernementele organisaties, die veel kennis hebben van de mogelijke risico’s in de toeleveringsketens. We gaan vooral samenwerken en onze praktijk vergelijken met de internationale richtlijnen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de OESO. Dat deden we bij Vattenfall al, nu doen we dat samen met alle partijen die het convenant ondertekenen.”
Impact maken
Het convenant is erop gericht om díé impact te maken die je lastig als individueel bedrijf kunt maken. Arjan Pouw benoemt een paar punten die er voor hem uitspringen. “Om de energietransitie voor elkaar te kunnen krijgen en de continuïteit van de business niet in gevaar te brengen, is het belangrijk dat we geen tekorten aan belangrijke materialen hebben. Maar die materialen moeten wel van betrouwbare bronnen komen. Een ander belangrijk punt zijn de mensenrechten in het algemeen.
We kunnen bijvoorbeeld starten met de geografie van de aanvoerketen in kaart te brengen. Wat komt waar vandaan? Hoe gaan ze daar met mensenrechten om? En welke onderdelen komen uit risicovolle gebieden? Dan beginnen we met het controleren van de herkomst van die producten en welke risico’s daar aan verbonden zijn.”
Arjan Pouw van Vattenfall en Ilse van Andel van Eneco, een van de andere deelnemende partijen.
Met elkaar oplossen
Eind vorig jaar werd duidelijk dat het convenant door alle deelnemende partijen ondertekend zou worden, “het beste kerstcadeau dat ik me kon wensen”. In Arjans ogen is het convenant een echte game changer, zeker nu de overheid heeft besloten dit in de komende offshore wind tender op te nemen. “De energietransitie kan alleen plaatsvinden als dat op een rechtvaardige manier gebeurt. Niemand mag achterblijven en het moet betaalbaar zijn”, aldus Arjan Pouw. “De hele energietransitie wordt bemoeilijkt als we dat sociale aspect en veel andere zaken zoals de mensenrechtenschendingen of de onveilige werkomstandigheden in de keten niet in het oog houden. De energietransitie is zo complex, daar moet je met elkaar aan werken. Hopelijk kan dit Nederlandse convenant, waar al die verschillende partijen aan meewerken, een voorbeeld zijn voor andere Europese landen.”
Foto's: Dirk Hol
Bekijk ook
Belang van internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen neemt toe
Hoe zorgen we ervoor dat de energietransitie doorgaat zonder schendingen van de mensenrechten en het milieu? Afgelopen jaar stond Vattenfall aan de basis van het Convenant voor de hernieuwba...
Vattenfall ondersteunt Noodfonds Energie ook in 2024
Nu de energiemarkt zich in rustiger vaarwater bevindt, heeft het kabinet besloten het prijsplafond en de energietoeslag per 1 januari 2024 te beëindigen. Een wijziging die effect kan he...
Vattenfall publiceert de Duurzaamheidsindex Nederlandse Gemeenten
Het Drentse Tynaarlo is de duurzaamste gemeente van Nederland. Op veel daken in de gemeente liggen zonnepanelen, veel inwoners hebben een duurzaamheidssubsidie (ISDE) aangevraagd en de tuine...