De bouw van de opslag voor fossielvrij waterstof in Luleå in Zweden is halverwege. Op dit moment wordt de stalen bekleding in Svartöberget geïnstalleerd. De opslagfaciliteit, een belangrijk onderdeel van de waardeketen voor fossielvrije ijzer- en staalproductie, zal volgens planning in de zomer in gebruik worden genomen.
Het HYBRIT-initiatief werd in 2016 gelanceerd door de drie eigenaren: SSAB, LKAB en Vattenfall. De waterstofopslag vervult een belangrijke functie in de totale waardeketen voor fossielvrije ijzer- en staalproductie. De productie kan plaatsvinden zonder opslag, maar opslag biedt de mogelijkheid om de vraag naar elektriciteit te variëren en een stabiele productie te garanderen. Door waterstof te produceren als er veel elektriciteit is, bijvoorbeeld als er veel wind is, en door opgeslagen waterstof te gebruiken als het elektriciteitssysteem onder druk staat, is de productie verzekerd.
"De waterstofopslag heeft een stabiliserend effect op het elektriciteitssysteem. Het verkleint de kans op overbelasting van het systeem. We willen de HYBRIT-technologie zo ontwikkelen dat deze goed aansluit bij het toekomstige elektriciteitssysteem met een meer weersafhankelijke elektriciteitsproductie", zegt Mikael Nordlander, Development Manager voor Vattenfalls industriële partnerships.
Bewezen technologie
De opslag is uniek en opnieuw neemt het HYBRIT-initiatief het voortouw in de fossielvrije transitie. De technologie voor het opslaan van gas in een afgesloten en ondergrondse ‘lined rock cavern’ (LRC) is ruimschoots bewezen en wordt in Zuid-Zweden al zo'n 20 jaar gebruikt voor de opslag van aardgas. De technologie zet een nieuwe stap vooruit, nu deze voor het eerst op grote proefschaal met waterstofgas wordt ontwikkeld.
De verschillende onderdelen van de installatie staan nu grotendeels op hun plek. In de rots zijn rotskamers en verbindingstunnels aangelegd en er is een ventilatieschacht geboord vanaf de top van de rots tot aan het bovenste deel van de rotskamer. Eind 2021 is de compressor geplaatst. Deze zal worden gebruikt om het waterstofgas voor opslag op druk te brengen.
CO2-uitstoot verminderen
Sinds de start van de bouw zijn ook de leidingen aangelegd die nodig zijn om het waterstofgas naar de opslag te transporteren. Het opgeslagen waterstofgas wordt geproduceerd in de proefinstallatie voor fossielvrije staalproductie die al in Luleå in bedrijf is. De waterstof kan worden gebruikt in de testen voor directe reductie en opslag.
"Op dit moment wordt hard gewerkt om alle installaties te voltooien en te controleren, terwijl tegelijkertijd de stalen bekleding van de faciliteit in de grot aan elkaar wordt gelast", vertelt Mikael Nordlander.
Met behulp van de HYBRIT-technologie kunnen SSAB, LKAB en Vattenfall de CO2-uitstoot in Zweden met 10 procent en in Finland met 7 procent helpen verminderen. Fossielvrije waterstofgas in plaats van kolen en cokes is cruciaal voor de HYBRIT-technologie.
De eigenaren SSAB, LKAB en Vattenfall investeren in totaal circa SEK 200 miljoen, verdeeld in drie gelijke delen. Het Zweedse Energieagentschap Energiemyndigheten draagt zo’n SEK 52 miljoen bij aan de bouw van een fossielvrije waterstofopslagfaciliteit.
HYBRIT-project
|
Bekijk ook
Belangrijke stap in realisatie waterstofnetwerk Noordzeekanaalgebied
Vier bedrijven in het Noordzeekanaalgebied zetten een concrete vervolgstap voor een aansluiting op het toekomstige waterstofnetwerk van Gasunie, omdat zij waterstof willen gaan produceren of...
HYBRIT: opslag van waterstof verlaagt kosten met wel 40 procent
HYBRIT, de joint venture van Vattenfall, staalfabrikant SSAB en mijnbedrijf LKAB, heeft de opslag van waterstof commercieel getest op de elektriciteitsmarkt. Door de opslag kunnen de variabe...
Windenergie omzetten in voorspelbare energie - met waterstof
Nieuwe technologieën zullen van windenergie een beter voorspelbare energiebron maken. Verschillende partijen werken momenteel aan de ontwikkeling van de productie en opslag van watersto...