HYBRIT: unieke waterstofopslag in Luleå krijgt vorm

De bouw van de opslag voor fossielvrij waterstof in Luleå in Zweden is halverwege. Op dit moment wordt de stalen bekleding in Svartöberget geïnstalleerd. De opslagfaciliteit, een belangrijk onderdeel van de waardeketen voor fossielvrije ijzer- en staalproductie, zal volgens planning in de zomer in gebruik worden genomen.

Het HYBRIT-initiatief werd in 2016 gelanceerd door de drie eigenaren: SSAB, LKAB en Vattenfall. De waterstofopslag vervult een belangrijke functie in de totale waardeketen voor fossielvrije ijzer- en staalproductie. De productie kan plaatsvinden zonder opslag, maar opslag biedt de mogelijkheid om de vraag naar elektriciteit te variëren en een stabiele productie te garanderen. Door waterstof te produceren als er veel elektriciteit is, bijvoorbeeld als er veel wind is, en door opgeslagen waterstof te gebruiken als het elektriciteitssysteem onder druk staat, is de productie verzekerd.

"De waterstofopslag heeft een stabiliserend effect op het elektriciteitssysteem. Het verkleint de kans op overbelasting van het systeem. We willen de HYBRIT-technologie zo ontwikkelen dat deze goed aansluit bij het toekomstige elektriciteitssysteem met een meer weersafhankelijke elektriciteitsproductie", zegt Mikael Nordlander, Development Manager voor Vattenfalls industriële partnerships.

Bewezen technologie

De opslag is uniek en opnieuw neemt het HYBRIT-initiatief het voortouw in de fossielvrije transitie. De technologie voor het opslaan van gas in een afgesloten en ondergrondse ‘lined rock cavern’ (LRC) is ruimschoots bewezen en wordt in Zuid-Zweden al zo'n 20 jaar gebruikt voor de opslag van aardgas. De technologie zet een nieuwe stap vooruit, nu deze voor het eerst op grote proefschaal met waterstofgas wordt ontwikkeld.

De verschillende onderdelen van de installatie staan nu grotendeels op hun plek. In de rots zijn rotskamers en verbindingstunnels aangelegd en er is een ventilatieschacht geboord vanaf de top van de rots tot aan het bovenste deel van de rotskamer. Eind 2021 is de compressor geplaatst. Deze zal worden gebruikt om het waterstofgas voor opslag op druk te brengen.

CO2-uitstoot verminderen

Sinds de start van de bouw zijn ook de leidingen aangelegd die nodig zijn om het waterstofgas naar de opslag te transporteren. Het opgeslagen waterstofgas wordt geproduceerd in de proefinstallatie voor fossielvrije staalproductie die al in Luleå in bedrijf is. De waterstof kan worden gebruikt in de testen voor directe reductie en opslag.

"Op dit moment wordt hard gewerkt om alle installaties te voltooien en te controleren, terwijl tegelijkertijd de stalen bekleding van de faciliteit in de grot aan elkaar wordt gelast", vertelt Mikael Nordlander.

Met behulp van de HYBRIT-technologie kunnen SSAB, LKAB en Vattenfall de CO2-uitstoot in Zweden met 10 procent en in Finland met 7 procent helpen verminderen. Fossielvrije waterstofgas in plaats van kolen en cokes is cruciaal voor de HYBRIT-technologie.

De eigenaren SSAB, LKAB en Vattenfall investeren in totaal circa SEK 200 miljoen, verdeeld in drie gelijke delen. Het Zweedse Energieagentschap Energiemyndigheten draagt zo’n SEK 52 miljoen bij aan de bouw van een fossielvrije waterstofopslagfaciliteit.

HYBRIT-project
  • Het HYBRIT-initiatief is in 2016 gelanceerd door de drie eigenaren: SSAB, LKAB en Vattenfall.
  • Met het HYBRIT-initiatief willen SSAB, LKAB en Vattenfall een volledig fossielvrije waardeketen creëren van mijn tot afgewerkt staal, met fossielvrije pellets, fossielvrije elektriciteit en waterstof.
  • De pilotfaciliteit voor de productie van fossielvrij sponsijzer in Luleå is op 31 augustus 2020 in gebruik genomen.
  • Op 24 maart 2021 is vervolgens Gällivare gekozen als locatie voor de geplande demonstratiefaciliteit voor productie op industriële schaal. Sponsijzer wordt gebruikt om staal te maken.
  • In mei 2021 is gestart met de bouw van een opslagfaciliteit voor fossielvrij waterstofgas op proefschaal, naast de HYBRIT-testfaciliteit voor directe reductie in Luleå.
  • Hybrit Development AB is een bedrijf gericht op onderzoek en technologieontwikkeling dat de faciliteiten oplossingen levert. De technologische ontwikkeling vindt plaats in nauwe samenwerking met de holdings.
  • Momenteel is de staalindustrie verantwoordelijk voor 7 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot.
  • Voor de productie van fossielvrij ijzer en staal met behulp van de HYBRIT-technologie, die overeenkomt met het huidige productieniveau van SSAB, is ongeveer 15 TWh per jaar nodig. Dit vereist dat vergunningsverleningsprocessen voor uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk en de energieopwekking in Zweden sneller en gemakkelijker te verkrijgen zijn.


 

Bekijk ook

HYBRIT: opslag van waterstof verlaagt kosten met wel 40 procent

HYBRIT, de joint venture van Vattenfall, staalfabrikant SSAB en mijnbedrijf LKAB, heeft de opslag van waterstof commercieel getest op de elektriciteitsmarkt. Door de opslag kunnen de variabe...

Lees het hele artikel

Windenergie omzetten in voorspelbare energie - met waterstof

Nieuwe technologieën zullen van windenergie een beter voorspelbare energiebron maken. Verschillende partijen werken momenteel aan de ontwikkeling van de productie en opslag van watersto...

Lees het hele artikel
HYBRIT
Vattenfall

HYBRIT: nieuw onderzoek toont aan dat met waterstof gereduceerd ijzer superieure eigenschappen heeft

Uit nieuw onderzoek binnen het HYBRIT-project blijkt dat met waterstof direct-gereduceerd sponsijzer superieure eigenschappen heeft en van een betere kwaliteit is dan ijzer geproduceerd op b...

Lees het hele artikel