Groen waterstof hoort thuis in Klimaat & Energieakkoord

De Waterstof Coalitie, een initiatief van Greenpeace Nederland, is een nog steeds groeiend initiatief van verschillende partijen die deelnemen aan de klimaattafels, waaronder netbeheerders, industrie, energiebedrijven, milieuorganisaties en wetenschappers: AkzoNobel Specialty Chemicals, Alliander, ENGIE Nederland, Eneco Groep, Enexis Groep, Gasunie, Greenpeace Nederland, Groningen Seaports, Havenbedrijf Rotterdam, Innogy, Natuur & Milieu, Natuur & Milieufederaties, New Energy Coalition, Nuon, OCI Nitrogen, Stedin Groep, Tata Steel, TenneT, ThyssenKrupp, TU Delft, TU Eindhoven, VNO-NCW en Yara Sluiskil.

Daling CO₂-uitstoot

De 23 organisaties die de Waterstof Coalitie vormen, roepen de regering op juist nu groene waterstof te stimuleren voor verdere verduurzaming van de energievoorziening. Vergroening van de industrie, energieopslag en flexibilisering van het net zijn speerpunten in dit manifest. Dit is volgens de coalitie een effectieve oplossing om richting 2030 een forse bijdrage te leveren aan de daling van CO₂-uitstoot.

“Om CO₂-uitstoot drastisch te verminderen, is groene waterstof een fantastische oplossing. We geven minister Wiebes met dit manifest een duidelijk signaal dat we snel werk moeten maken van groene waterstof. Het is bijzonder dat diverse sectoren via deze Waterstof Coalitie de handen ineenslaan," aldus Greenpeace-directeur Joris Thijssen.

Vergroening industrie en transport

Voor een snelle en kostenverlagende groei van groene waterstof pleit de Waterstof Coalitie in haar manifest voor een programmatische aanpak, zoals die ook zeer succesvol door de overheid wordt gebruikt bij de ontwikkeling van windparken op zee. In maart werd bekend dat een van de eerste grote windparken op zee nu zonder subsidie gebouwd gaat worden.

Kostenreductie

Van groot belang is dat de productiekosten van groene waterstof door middel van zogenoemde elektrolyzers omlaag gaan. Op dit moment is groene waterstof een duurdere oplossing dan het grijze of blauwe alternatief. Een forse kostenreductie van elektrolyzers, samen met een daling van de kosten van hernieuwbare elektriciteit, moet haalbaar zijn; volgens de coalitie in 2030 met circa twee derde bij een elektrolysecapaciteit van 3 tot 4 GW.

Han Fennema, CEO van Gasunie, wijst op het belang van robuuste en kostenefficiënte verbindingen tussen aanbieders en afnemers van waterstof: “De kracht van waterstof is dat de netwerken voor stroom én moleculen met elkaar via nieuwe technologieën verbonden worden, ook internationaal. In 2030 kunnen we concrete resultaten laten zien. We willen richting 2030 een landelijk dekkend hoofdnet voor waterstof realiseren.”

Opslag

Efficiënt gebruik van zeer grote hoeveelheden duurzame elektriciteit kan met groene waterstof worden bereikt, vindt de Waterstof Coalitie. Zo kan energie betaalbaar en efficiënt in grote hoeveelheden worden opgeslagen. Ook kunnen tekorten of overschotten aan elektriciteit worden opgevangen waarmee het elektriciteitssysteem in balans blijft. Dit voorkomt het afschakelen van windmolens in situaties van een productieoverschot.

Peter Smink, CEO Nuon: “Wind- en zonne-energie kunnen nu nog niet grootschalig worden opgeslagen, maar door de overschotten in te zetten om waterstof te produceren recycle je in feite de stroom uit wind en zon. Waterstof kun je bovendien makkelijk voor langere termijn opslaan – zo kun je de overschotten van de zomer bijvoorbeeld goed inzetten in de winter. Nuon ziet waterstof dan ook als een essentiële schakel in de energietransitie – een brandstof die kan fungeren als CO₂-vrije, flexibele back-up voor wind en zon. Momenteel onderzoeken wij in de Eemshaven de inzet van waterstof in plaats van aardgas voor elektriciteitsproductie met gascentrales, en wij hopen met onze Magnum-centrale in Groningen te kunnen functioneren als vliegwiel voor een groeiende waterstofeconomie in de rest van Nederland.”

Routekaart Groene Waterstof

In het manifest staat de specifieke oplossing hoe de overheid samen met de industrie groene waterstof landelijk kan uitrollen.

• De overheid organiseert bijvoorbeeld jaarlijks tenders met oplopende volumes tot en met 2030.
• De overheid stelt financiële middelen beschikbaar waarbij de onrendabele top – het verschil tussen groene waterstof en het grijze alternatief – door de overheid wordt gedekt.
• De tenderwinnaar ontvangt van de overheid een vergunning, subsidie en een elektriciteitsnetaansluiting plus een aansluiting voor een waterstofpijpleiding.
• Elektrolyzers worden op land opgeschaald, nabij de kust vanaf een stopcontact op zee.
• TenneT levert als netbeheerder de aansluiting (AC en/of DC).
• Waterstoftransportcapaciteit van productie naar de vraag - bij voorkeur via aangepaste aardgaspijpleidingen - zal door Gasunie worden geleverd, via een in fasen te realiseren waterstofbackbone-infrastructuur door Nederland.
• Na 2030 volgt verdere grootschalige ontwikkeling van elektrolyzers op de Noordzee (op eilanden of platformen) en waterstoftransport vanaf zee.