Bouw van zonneparken kans voor versterking natuur en biodiversiteit

Het team Solar Development binnen de BU volgt drie stappen bij de ontwikkeling van een zonnepark om rekening te houden met de natuur: de selectie van de locatie, de opstelling van de photovoltaïsche (PV)-installatie en de uitvoering van de ecologische strategie.

Selectie locatie

“Vattenfall volgt de richtlijnen van de ‘Gedragscode zon op land’ van branchevereniging Holland Solar die Vattenfall mede heeft opgesteld en ondertekend. Dit betekent dat wij geen projecten ontwikkelen in Natura 2000-gebieden [andere talen: beschermde natuurgebieden] en dat wij altijd in dialoog met de directe omgeving en andere belanghebbenden onderzoeken hoe we het project optimaal kunnen inpassen in het landschap”, vertelt Puck. Als omgevingsmanager zorgt hij ervoor dat Vattenfall de juiste partijen betrekt bij de ontwikkeling van zonneparken en dat Vattenfall rekening houdt met hun belangen.
Het team van Solar Development gaat vaak zelf op zoek naar een geschikte locatie, maar wordt ook regelmatig benaderd door partijen die al een geschikt gebied hebben maar nog zoeken naar een partner. Puck vervolgt: “Nu vanuit het nationaal Klimaatakkoord door heel Nederland regionale energiestrategieën worden opgesteld, identificeren veel gemeenten samen met hun inwoners zoekgebieden voor zonneparken. Wij kijken binnen deze zoekgebieden welke locaties technisch, economisch maar ook qua inpassing in het landschap en de natuur het meest haalbaar zijn.”

Uiteindelijk gaan alle partijen die aan een zonnepark meewerken erop vooruit. Vattenfall levert groene energie, de landeigenaar van het zonnepark krijgt huur voor zijn grond en omwonenden kunnen gebruikmaken van diverse aanbiedingen. “Ze kunnen bijvoorbeeld mee investeren, zelf groene stroom afnemen of we storten een bedrag in een fonds dat lokale projecten sponsort op het gebied van duurzaamheid”, aldus Puck. “Het gezamenlijk zoeken naar die win-winsituaties voor zowel de lokale gemeenschap als Vattenfall vind ik het leukst aan mijn werk.”

Opstelling PV-installatie

Nadat de locatie geselecteerd is, kijken de engineers naar het ontwerp van het zonnepark. De grootste bedreiging voor biodiversiteit is schaduw. Bijna elke plant heeft een aantal uren zon per dag nodig. Door voldoende ruimte aan te houden tussen de panelen krijgen ze voldoende licht. Bovendien is dat goed voor de afwatering. “De optimale oplossing is een samenspel tussen de richting en hellingshoek van de panelen, de afstand tussen de panelenrijen en de hoogte van de panelen”, licht Annemarie toe.

Uitvoering ecologische strategie

Omdat voor elke locatie weer een andere ecologische strategie nodig is, werkt Vattenfall samen met verschillende (vaak lokale) partners, bijvoorbeeld ecologisch adviesbureaus, natuur- en milieuorganisaties en kennisinstellingen die adviseren over een optimaal ontwerp en maatregelen op het gebied van natuur- en landschapsbeheer. “Elke plek is uniek en we zorgen samen met de lokale partners voor een plan dat bijdraagt aan een gebalanceerd ecosysteem”, vertelt Annemarie. “We kiezen bijvoorbeeld op basis van hun advies voor inheemse zadenmixen van lokale planten en bloemen die de groei in aantal van insecten, reptielen, vogels en kleine zoogdieren positief beïnvloedt. Ook gebruiken we geen kunstmest of chemicaliën, kunnen we in de herfst en winter grazers rond laten lopen en plaatsen we bijenhotels en vogelhuisjes waar dat kan.”

Met grondeigenaren wordt afgesproken dat na 25 jaar – ongeveer de levensduur van zonnepanelen – de grond weer landbouwgrond wordt. “Van monocultuur verandert de grond in die 25 jaar naar een grond met enorm veel biodiversiteit”, besluit Annemarie. “Met een kleine additionele investering kan Vattenfall op die manier een grote impact hebben op de natuur.”