De Nederlandse overheid zet de komende jaren in op lokaal eigendom bij de ontwikkeling van zon en wind. Op die manier kan de omgeving meebeslissen tijdens de ontwikkeling van een project en meeprofiteren van de resultaten. In Almere werkt Vattenfall samen met een lokaal burgerinitiatief aan de bouw van Windpark Jaap Rodenburg. Een lokale energiecoöperatie is eigenaar van twee van de tien windmolens, omwonenden hadden inspraak in de plaatsing van de windmolens en een lokale aannemer verzorgt het bouwtraject tot aan de plaatsing van de molens.
Het opnieuw te bouwen windpark Jaap Rodenburg in Almere-Pampus in de provincie Flevoland vervangt het al bestaande Jaap Rodenburg-windpark. Vattenfall werkt samen met de energiecoöperatie Almeerse Wind om de tien bestaande windturbines te vervangen door modellen met een groter vermogen. ‘Het is een uniek project”, aldus Hidde Seidel, constructie-projectmanager en namens Vattenfall eindverantwoordelijk voor de bouw van het park. “Almeerse Wind gaat met twee van de tien molens hun eigen energie opwekken. Daarnaast kregen buurtbewoners instemming bij de locatie van de windmolens en een lokaal bouwbedrijf, Reimert Bouw en Infrastructuur, zorgt voor de constructie van het windpark voorafgaand aan de plaatsing van de windmolens.”
Energiecoöperatie Almeerse Wind
In 2000 werden de eerste windmolens geplaatst bij Almere en deze konden blijven staan tot 2015 in verband met de verwachte bouw van een nieuwe woonwijk. Die plannen zijn echter uitgesteld tot na 2035 en de gemeente gaf toestemming om het bestaande park te herbouwen. De plannen daarvoor zijn in samenwerking met de lokale energiecoöperatie Almeerse Wind ontwikkeld.
Asset Development Manager Joost de Gooijer van Vattenfall, verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het windpark, is er sinds 2017 bij betrokken: “Vattenfall neemt de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van het park, Almeerse Wind voor de draagvlak voor het park. Het is een sympathiek initiatief: wij maken het mede mogelijk dat inwoners van Almere in de toekomst kunnen profiteren van het windpark.”
“De komende jaren zullen we meer van dit soort initiatieven zien waarbij we een gedeelte van een park via lokaal eigendom ontwikkelen en exploiteren. We zullen dus vaker samenwerken met lokale eigenaren bij de ontwikkeling van windparken. Dit project is een goede gelegenheid om daar ervaring mee op te doen”, aldus Joost de Gooijer.
Inspraak van omwonenden
Hoewel er geen windpark in Nederland is waarin de eerste woning zo ver weg staat van de windmolens, namelijk 1,5 kilometer, werden ook in Almere - net als bij de bouw van andere windparken van Vattenfall - bewonersavonden georganiseerd om alle omwonenden van informatie te voorzien. Bewoners van de verschillende woonwijken rondom het initiatief in Almere kregen de kans mee te praten over de locatie van de tien windmolens. “Naast de input die we kregen tijdens de bewonersavonden, heeft de gemeente Almere een digitale enquête uitgezet onder 15.000 adressen. Daarin werden bewoners bevraagd op vier alternatieve varianten voor de plaatsing van de windmolens. Via de enquête kon men aangeven welke varianten de voorkeur hadden en konden ze ook een rangorde aangeven”, aldus Erik van Norren, Omgevingsmanager bij Vattenfall.” Tien procent van de geadresseerden reageerde, dus dat was best wel een succes te noemen. “Een variant met 10 windmolens, waarbij ook de huidige turbines direct zouden worden opgeruimd, werd uiteindelijk door de meeste mensen gekozen. Zo kwamen de gemeente Almere, Almeerse Wind, bewoners uit de omliggende wijken en wij uiteindelijk in goed overleg tot de huidige tien molens.”
Lokale aannemer
Reimert Bouw en Infrastructuur uit Almere kwam bij de aanbesteding als beste uit de bus bij het plan, het ontwerp en de prijs van het park. ‘Het is voor ons heel prettig dat ze uit Almere komen”, aldus Hidde Seidel. “Niet alleen hun kantoor, maar ook een betoncentrale staat in de buurt van het bouwterrein.”
Daarnaast scoorde Reimert goed op het onderdeel duurzaamheid. Hidde Seidel vervolgt: “Ze hoeven maar weinig reisbewegingen te maken en hun betoncentrale gaat het beton van het afgebroken windpark recyclen. Een verhaal dat mooi aansluit bij de visie van Vattenfall.”
Jelle van der Schaaf, projectmanager bij Reimert, is trots op dit project: “Wij zijn erg blij dat wij een sleutelrol mogen vervullen als het gaat om bijna 28.000 van onze ‘buren’ te voorzien van groene stroom. De samenwerking met Vattenfall sluit goed aan bij de ambities die Reimert heeft op het gebied van duurzaamheid; wij hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in kennis en kunde op het gebied van duurzaam ondernemen. Wij zijn trots dat Vattenfall dit heeft terug gezien in onze aanbieding en kijken uit naar een mooie samenwerking.”
Gegevens windpark
- 10 windmolens, waarvan 2 na bouw van Almeerse Wind
- Ashoogte > 90 meter, rotordiameter 117 meter, tiphoogte 149,75 meter
- Totaal vermogen 38 MW
- De hoeveelheid opgewekte energie staat gelijk aan het verbruik van ongeveer 28.000 huishoudens
- Het windpark wordt in het eerste kwartaal van 2021 in gebruik genomen
Wie was Jaap Rodenburg?
Het windpark is genoemd naar de Nederlander Jaap Rodenburg (1948-1998). Hij heeft zich tijdens zijn werkzaamheden als campagneleider bij Greenpeace enorm ingezet voor windenergie.
Extra financiering
De staat is de eigenaar van de grond waar het windpark op gebouwd wordt en Vattenfall betaalt daar jaarlijks een bedrag voor. Vijftig procent van dat bedrag gaat echter niet naar de staat, maar naar vier andere partijen: de provincie, de gemeente, natuurgebied Flevo-landschap en een nabijgelegen manege.
Stand van zaken
De oude windmolens zijn allemaal afgebroken en in de zomer is begonnen met de start van de civiele en elektrische werkzaamheden: er komen kantoorfaciliteiten op de site zelf, er worden wegen en fundaties aangelegd en kraanopstelplaatsen geplaatst. Deze werkzaamheden duren tot en met het eerste kwartaal van 2021. Begin mei volgend jaar worden de nieuwe windmolens geplaatst. Drie of vier maanden later – afhankelijk van het weer – kunnen de windmolens operationeel zijn.