Vattenfall

Centrales Diemen gaan van het Groningen-gas af

Het gasveld in Groningen produceerde een uniek soort aardgas. Het bevatte namelijk meer stikstof dan aardgas gewonnen in de rest van de wereld. Het Groningen-gas was daardoor laagcalorisch, het bevatte minder energie. Nu het Groningen-veld sluit moeten sommige grootverbruikers over op een ander soort aardgas met minder stikstof en meer energie: het hoogcalorisch gas. De Vattenfall-elektriciteitscentrales en warmte-installaties in Diemen stappen vandaag over op dit aardgas.

De overstap vergt de nodige aanpassingen. Zo updatet Vattenfall de software van de centrales. De installaties voor stadswarmte op het terrein kregen al nieuwe branders. Gasunie legde voor de levering van het andere soort gas de afgelopen tijd extra leidingen in en om Amsterdam aan.  

Voorzichtige overgang om schade te voorkomen

“Gronings aardgas bevatte door de extra stikstof minder energie dan gas uit de Noordzee of uit het Midden-Oosten. Daarom kunnen onze installaties in Diemen niet zomaar van het Groningen-gas overstappen op een ander gas. Dat zou tot schade leiden”, legt Daniël Santen uit. Hij leidt bij Vattenfall de overstap naar het hoogcalorisch gas in goede banen. “De elektriciteitscentrales kunnen na de software-update wel met deze soort aardgas omgaan. En de nieuwe gasbranders voor de stadwarmte hebben kleinere openingen dan de oude. Want we hebben iets minder gas nodig in de nieuwe situatie om dezelfde temperatuur te bereiken.” 

Volledig in bedrijf tijdens overstap

De centrales in Diemen zijn tijdens de overstap gewoon in bedrijf. Santen: “Dat is nodig, want alleen als alles aanstaat kunnen we alles goed inregelen op de andere gassoort. Dat inregelen duurt zo’n drie dagen. We verwachten dat we dit zonder problemen voor de elektriciteits- of warmtevoorziening kunnen doen. Maar voor de zekerheid zit de warmtebuffer voor de stadsverwarming helemaal vol met heet water. Als het nodig is, kunnen we daaruit warmte leveren aan onze warmteklanten in Amsterdam-Zuidoost en Almere. En ook staan er in de wijken waar wij warmte leveren hulpketels op stand-by.” 

Moet de cv-ketel thuis ook aangepast?

Nee, dat hoeft niet. Voor het gasnet dat gas levert aan huishoudens wordt een speciaal mengsel van hoogcalorisch gas met extra stikstof gemaakt. Dit gas is qua samenstelling bijna gelijk aan het oude vertrouwde gas uit Groningen. Daarom hoeven huishoudens niet de eigen cv-ketel om te bouwen.

Alleen aanpassingen op locatie Diemen

Bij Vattenfall hoeft alleen de locatie Diemen over op het hoogcalorisch gas. De overige centrales van het bedrijf draaien al op hoogcalorisch gas, of op een combinatie van dit gas en de restgassen van de hoogovens in IJmuiden. “In Diemen gaan daarnaast ook alle ketels voor de stadsverwarming over naar het nieuwe gas. Bijzonder, want in de rest van het land blijven onze warmteketels wel draaien op hetzelfde gas als de cv-ketel thuis”, aldus Santen.

Geurloos aardgas

Het hoogcalorisch gas heeft overigens geen andere geur dan het tot nu toe gebruikte Groningen-gas. “Het heeft zelfs helemaal geen geur”, zegt Santen. “Die typische gasgeur komt namelijk van een speciaal stofje dat de Gasunie toevoegt aan het gas dat je in huis verbruikt. Maar in onze elektriciteitscentrales stoken we alleen geurloos gas. Dat is technisch beter. En het is veilig, omdat wij in en om onze centrales sensoren hebben opgehangen om gaslekkages te detecteren.” 

Uitstoot blijft binnen de vergunning

De samenstelling van het hoogcalorisch gas is dus iets anders dan het eerder gebruikte Groningen-gas. De oude gassoort bevatte 14% stikstof en 82% methaan. Bij hoogcalorisch gas is deze verhouding 2% stikstof en 91,4% methaan. Door alle technische aanpassingen op de Diemen-locatie bij de overstap, blijft de uitstoot nagenoeg gelijk en daarmee voldoen aan de voorschriften van de omgevingsvergunning van de locatie. 

Vattenfall Diemen: productie van elektriciteit en stadswarmte

Op locatie Diemen staan twee gasgestookte eenheden. Daarnaast staan er ketels voor de stadswarmte. Deze produceren stadswarmte als de eenheden niet aanstaan. In totaal zijn er ruim 75.000 huishoudens aangesloten op een door locatie Diemen gevoed warmtenet. Almere ontvangt de warmte uit Diemen via een ruim 10 kilometer lange warmtetransportleiding die onder het IJmeer ligt. Op het terrein staat ook de grootste warmtebuffer van Nederland met ruim 23.000 m3 heet water.

Foto: Jorrit Lousberg

Bekijk ook

Magnum-centrale
Vattenfall

Vattenfall verkoopt Nederlandse elektriciteitscentrale Magnum aan RWE

Vattenfall en RWE zijn overeengekomen dat RWE per 30 september 2022 de Magnum gascentrale in Eemshaven van Vattenfall overneemt. De opbrengsten van de verkoop van 500 miljoen euro geeft Vatt...

Lees het hele artikel

Waarom offshore windparken aantrekkelijk zijn voor leven in zee

Nu de wereld afstapt van fossiele brandstoffen om klimaatverandering tegen te gaan is het cruciaal om de productie van fossielvrije elektriciteit snel te verhogen en tegelijkertijd schade aa...

Lees het hele artikel

"We moeten het echte risico van windparken voor vogels begrijpen"

Thermische camera's gaan vogelbotsingen registreren bij windpark Hollandse Kust Zuid in een test die in augustus van start gaat. "We zijn nog steeds op zoek naar de juiste technologie om het...

Lees het hele artikel