Centrales Diemen gaan van het Groningen-gas af
Het gasveld in Groningen produceerde een uniek soort aardgas. Het bevatte namelijk meer stikstof dan aardgas gewonnen in de rest van de wereld. Het Groningen-gas was daardoor laagcalorisch, het bevatte minder energie. Nu het Groningen-veld sluit moeten sommige grootverbruikers over op een ander soort aardgas met minder stikstof en meer energie: het hoogcalorisch gas. De Vattenfall-elektriciteitscentrales en warmte-installaties in Diemen stappen vandaag over op dit aardgas.
De overstap vergt de nodige aanpassingen. Zo updatet Vattenfall de software van de centrales. De installaties voor stadswarmte op het terrein kregen al nieuwe branders. Gasunie legde voor de levering van het andere soort gas de afgelopen tijd extra leidingen in en om Amsterdam aan.
Voorzichtige overgang om schade te voorkomen
“Gronings aardgas bevatte door de extra stikstof minder energie dan gas uit de Noordzee of uit het Midden-Oosten. Daarom kunnen onze installaties in Diemen niet zomaar van het Groningen-gas overstappen op een ander gas. Dat zou tot schade leiden”, legt Daniël Santen uit. Hij leidt bij Vattenfall de overstap naar het hoogcalorisch gas in goede banen. “De elektriciteitscentrales kunnen na de software-update wel met deze soort aardgas omgaan. En de nieuwe gasbranders voor de stadwarmte hebben kleinere openingen dan de oude. Want we hebben iets minder gas nodig in de nieuwe situatie om dezelfde temperatuur te bereiken.”
Volledig in bedrijf tijdens overstap
De centrales in Diemen zijn tijdens de overstap gewoon in bedrijf. Santen: “Dat is nodig, want alleen als alles aanstaat kunnen we alles goed inregelen op de andere gassoort. Dat inregelen duurt zo’n drie dagen. We verwachten dat we dit zonder problemen voor de elektriciteits- of warmtevoorziening kunnen doen. Maar voor de zekerheid zit de warmtebuffer voor de stadsverwarming helemaal vol met heet water. Als het nodig is, kunnen we daaruit warmte leveren aan onze warmteklanten in Amsterdam-Zuidoost en Almere. En ook staan er in de wijken waar wij warmte leveren hulpketels op stand-by.”
Moet de cv-ketel thuis ook aangepast?
Nee, dat hoeft niet. Voor het gasnet dat gas levert aan huishoudens wordt een speciaal mengsel van hoogcalorisch gas met extra stikstof gemaakt. Dit gas is qua samenstelling bijna gelijk aan het oude vertrouwde gas uit Groningen. Daarom hoeven huishoudens niet de eigen cv-ketel om te bouwen.
Alleen aanpassingen op locatie Diemen
Bij Vattenfall hoeft alleen de locatie Diemen over op het hoogcalorisch gas. De overige centrales van het bedrijf draaien al op hoogcalorisch gas, of op een combinatie van dit gas en de restgassen van de hoogovens in IJmuiden. “In Diemen gaan daarnaast ook alle ketels voor de stadsverwarming over naar het nieuwe gas. Bijzonder, want in de rest van het land blijven onze warmteketels wel draaien op hetzelfde gas als de cv-ketel thuis”, aldus Santen.
Geurloos aardgas
Het hoogcalorisch gas heeft overigens geen andere geur dan het tot nu toe gebruikte Groningen-gas. “Het heeft zelfs helemaal geen geur”, zegt Santen. “Die typische gasgeur komt namelijk van een speciaal stofje dat de Gasunie toevoegt aan het gas dat je in huis verbruikt. Maar in onze elektriciteitscentrales stoken we alleen geurloos gas. Dat is technisch beter. En het is veilig, omdat wij in en om onze centrales sensoren hebben opgehangen om gaslekkages te detecteren.”
Uitstoot blijft binnen de vergunning
De samenstelling van het hoogcalorisch gas is dus iets anders dan het eerder gebruikte Groningen-gas. De oude gassoort bevatte 14% stikstof en 82% methaan. Bij hoogcalorisch gas is deze verhouding 2% stikstof en 91,4% methaan. Door alle technische aanpassingen op de Diemen-locatie bij de overstap, blijft de uitstoot nagenoeg gelijk en daarmee voldoen aan de voorschriften van de omgevingsvergunning van de locatie.
Vattenfall Diemen: productie van elektriciteit en stadswarmte
Op locatie Diemen staan twee gasgestookte eenheden. Daarnaast staan er ketels voor de stadswarmte. Deze produceren stadswarmte als de eenheden niet aanstaan. In totaal zijn er ruim 75.000 huishoudens aangesloten op een door locatie Diemen gevoed warmtenet. Almere ontvangt de warmte uit Diemen via een ruim 10 kilometer lange warmtetransportleiding die onder het IJmeer ligt. Op het terrein staat ook de grootste warmtebuffer van Nederland met ruim 23.000 m3 heet water.
Foto: Jorrit Lousberg
Bekijk ook
Kliekjes gevraagd. Etensresten bedrijfskantines en supermarkten maken gasmix groener
Wie aan het eind van de lunch zijn restjes weggooit zal er niet direct bij stilstaan, maar dankzij de klokhuizen, broodkorsten en halfopgegeten salades wordt de energiemix stukje bij beetje ...
Gasopslag Epe nog belangrijker na sluiting Groninger gasvelden
Vlak over de grens met Duitsland, in Epe, bevindt zich in lege zoutcavernes de gasopslag van Vattenfall. Een belangrijk onderdeel van Vattenfalls portfolio, nu er geen gas meer gewonnen word...
Vattenfall geeft groen licht voor bouw zonnepark Hoofddorp A5
Vattenfall begint volgend jaar met de bouw van een zonnepark in het zonnecarré in de gemeente Haarlemmermeer. Het park krijgt de naam Hoofddorp A5 en moet in het voorjaar van 2026 ger...