Klimaatverandering: Vattenfall ziet CO2-heffing als belangrijkste middel in de strijd

Vattenfall staat in de top 10 van grootste uitstoters volgens de Nederlandse Emissie Autoriteit, die CO₂-uitstoot bij de schoorsteen meet; daardoor ontstaat over de centrales van Vattenfall in Velsen vaak een wat vertekend beeld in dit soort lijstjes. Vattenfall gebruikt de restgassen van Tata Steel om stroom en stoom voor Tata te maken – de CO₂ die uit onze schoorsteen komt, is dus van Tata afkomstig. Onze gascentrales spelen nu nog een belangrijke rol in de levering van stroom als er niet genoeg wind en zon is en kunnen hopelijk in de toekomst op waterstof draaien. Daar hebben we onderzoek naar gedaan: technisch kan het, maar waterstof is nu nog 4-5 keer duurder dan aardgas. Stimulans vanuit de Nederlandse overheid hierin is cruciaal. Ook is groene waterstof nog niet in grote hoeveelheden beschikbaar, daarvoor is meer stroom uit wind en zon nodig. Vattenfall werkt daarom ook hard aan het bouwen van nieuwe, duurzame opwekcapaciteit, bijvoorbeeld met de miljardeninvestering in het eerste en grootste subsidievrije windpark op zee ter wereld, Hollandse Kust Zuid.

Let wel op: de energiesector werkt, in tegenstelling tot de industrie, al jaren succesvol met een EU ETS-systeem, dus met betaalde CO₂-rechten, wat ertoe leidt dat de efficiëntste centrales meer draaien om de Europese markt van stroom te voorzien. De hogere inzet van de Magnum-centrale in de Eemshaven betekent dan ook dat vervuilende kolencentrales minder hoeven te draaien. EU ETS werkt dus, en Vattenfall bepleit daarom een brede invoering voor alle sectoren: dat stimuleert uitstoters om te innoveren. Zoals Vattenfalls CEO Anna Borg benadrukte in haar speech tijdens de Climate Summit van de Amerikaanse president Joe Biden: "De huidige technologische ontwikkeling zorgt voor een drastische verlaging van de kosten voor CO₂-vrije technologieën." Die technologieën zijn volgens haar niet langer een visie, maar worden werkelijkheid. "En ze hebben de mogelijkheid om de wereld te veranderen." Als voorbeeld noemde Anna Borg het project HYBRIT, een samenwerking tussen Vattenfall en de Zweedse staalbedrijven LKAB en SSAB om fossielvrij-staal te produceren door cokeskolen te vervangen door groene waterstof in het productieproces. "Dit is de grootste verandering in de staalindustrie in duizend jaar.” Het project begon vijf jaar geleden, nu is er een proeffabriek en dit jaar wordt het eerste fossielvrij geproduceerde staal verwacht. Volgens Borg is de volgende stap een demonstratiefabriek voor het op grote schaal produceren van sponsijzer, een grondstof van staal.

Vattenfall pleit al langer voor een CO₂-heffing, maar vindt dat het systeem nog niet goed genoeg werkt. Zo zouden ruim twee keer zoveel emissierechten, die bedrijven nu kunnen kopen om de uitstoot te compenseren, uit de markt gehaald moeten worden. Daarnaast moet het overschot afgeschaft worden en de CO₂-prijs omhoog. Dat is volgens Vattenfall cruciaal om de Europese klimaatdoelen te halen.

Vattenfall onderschrijft het IPCC-rapport en werkt met 20.000 medewerkers elke dag hard aan het tegengaan van klimaatverandering. Dit doet het bedrijf door het gebruik van fossiele brandstoffen versneld af te bouwen, bijvoorbeeld door het vroegtijdig sluiten van de Hemweg 8-kolencentrale in Amsterdam 2019 en de kolencentrale Moorburg in Hamburg eerder dit jaar, en door fors te investeren in zon, wind, elektrisch vervoer en slimme oplossingen voor zijn klanten.