Turbines op zee krijgen herbruikbare hoedjes

Een monopile cover is nodig om de fase te overbruggen tussen de plaatsing van de fundatie en het plaatsen van de windturbinetoren. Het biedt bescherming tegen zeewater, regen en vogelpoep. “Tegelijkertijd moeten onze collega’s veilig in de fundatie kunnen werken om bijvoorbeeld de bekabeling in te trekken”, vertelt Olaf Rick, Package Manager Civil Works bij Vattenfall, die betrokken was bij het ontwerp van de duurzame monopile covers. Voorheen werden die covers gemaakt van tentzeil of aluminium, maar het zeil was wind- en schimmelgevoelig en liet geen daglicht door, en het aluminium werd na eenmalig gebruik tot schroot verwerkt.

Herbruikbaar

Vattenfall daagde haar leveranciers uit om voor windpark Hollandse Kust Zuid (HKZ) met een duurzaam alternatief te komen. De start-up CCM B.V. ontwierp een monopile cover van vezelversterkt polyester panelen die versterkt zijn met stalen liggers en bouten. De constructie is relatief licht (circa 1 ton), met mogelijkheden voor daglicht en ventilatie, en in beginsel ontworpen voor fundaties met een diameter van 7 meter. Het bijzondere van het ontwerp is niet alleen dat het gebruikte materiaal na verloop van tijd herbruikbaar is, maar ook dat de cover in zijn geheel een aantal keer opnieuw dienst kan doen bij de bouw van andere offshore windparken. Rick: “Het was een behoorlijk uitdagend ontwikkeltraject, omdat de monopile covers moesten voldoen aan meerdere eisen, zoals het offshore laten zakken van de deksels via lieren, het binnenhalen van kabels, enzovoort. Met hulp van proefopstellingen en verschillende testfasen werd een aantal van die problemen ondervangen, al bleek tijdens het installeren van de monopile covers dat er nog wel wat zaken konden worden verbeterd. Gelukkig was CCM erg flexibel tijdens het plaatsen van de 140 covers.”

CCM B.V,

Een aantal monopile covers in de fabriekshal van CCM

Eerste klant 

De interesse van Vattenfall voor de duurzame monopile covers maakte dat CCM in 2020 een vliegende start had. “Wij produceerden en monteerden de monopile covers voor HKZ en gaan alle covers hergebruiken voor andere offshore projecten”, vertelt Michiel Kraak, Managing Director bij CCM. “Voor een substantieel deel van de covers hebben we al een klant gevonden. Vattenfall was onze eerste klant en gaf ons de impuls deze markt te betreden. Daar zijn we enorm blij mee.” 

Het geheim van de polyester panelen zit ’m volgens Kraak onder andere in de uitwisselbaarheid van de panelen. “Door een andere indeling van het werkbordes in een nieuw te bouwen windpark kan het zijn dat de verschillende panelen, bijvoorbeeld de ingang of de lichtdoorlatende panelen, op een andere plek beter tot hun recht komen. Daarnaast kunnen we de panelen ook oprekken door het metalen frame waar ze aan bevestigd zijn wat wijder te maken, zodat ze ook gebruikt kunnen worden voor monopiles met bijvoorbeeld een diameter van 8 meter en groter.” 

Verkopen en terugkopen 

Uniek aan de nieuwe opzet met de duurzame monopile covers was ook dat in het verkoopcontract gelijk vastgelegd is dat de verkopende partij, CCM, de covers na gebruik weer terugkoopt. “Doordat de covers herbruikbaar zijn, voorkomen we veel extra CO₂-uitstoot”, aldus Kraak.

Hij verwacht dat de individuele panelen wel tien tot vijftien jaar meegaan, afhankelijk van hoe vaak de diameter opgeschaald moet worden. De panelen worden natuurlijk steeds zwaarder als er meer metalen tussenstukken tussen geplaatst moeten worden bij windturbines met grotere diameters. “Uiteindelijk komt er een moment dat de panelen “end of life” zijn. Het staal kan dan worden gerecycled en we werken nu met een partij samen die het met glasvezel versterkte composiet met een nieuwe techniek kan verwerken tot nieuwe grondstoffen. Hiermee kan al het materiaal hergebruikt worden. Binnenkort volgen hiervoor de eerste onderzoeken in samenwerking met een onderzoeksinstituut. Het zou heel mooi zijn als we deze revolutionaire nieuwe techniek daadwerkelijk kunnen lanceren.”

Foto’s: CCM B.V.