Nieuwe toekomst voor windturbinebladen na succesvolle drijftest

Het aantal windturbines waarvan de levensduur eindigt, neemt de komende jaren toe. Naast het recyclen van de verschillende materialen waaruit windturbines opgebouwd zijn, zoekt Vattenfall naar manieren om onderdelen te hergebruiken zonder dat hier ingrijpende bewerkingen voor nodig zijn. Architectenbureau Cepezed zocht expliciet naar een nieuwe functie voor de rotorbladen als geheel, zodat de unieke eigenschappen van een rotorblad nogmaals dienst konden doen en er zo min mogelijk materiaal verloren zou gaan.

Drijvende eilanden 

Denkend aan de steeds meer stijgende zeespiegel kwamen architecten Sonja en Jasper op het idee dat windturbinebladen ook kunnen fungeren als drijvende eilanden, legt Jasper uit. “We weten dat land, zeker in Nederland, ontzettend schaars en kostbaar is. Om met dit materiaal nieuw land te maken is een concept wat veel belooft voor de toekomst.” Thomas Hjort, Director Innovation Offshore Wind bij Vattenfall, ziet ook veel potentie in het ontwerp, maar benadrukt dat “eerst bewezen moet worden dat visies en ontwerpen van architecten realistisch zijn”. 

Bootstructuur

Het idee om van windturbinebladen een eiland te maken begon volgens Sonja bij het materiaal van de bladen. “Bij Cepezed staat materiaalsterkte centraal wanneer we een product recyclen. Dat betekent ook dat we het materiaal liever niet willen opbreken, maar juist de originele eigenschappen willen gebruiken waarvoor het product in eerste instantie ontworpen is. Als je het materiaal niet een-op-een kan hergebruiken, hergebruik het materiaal dan voor de eigenschappen die het heeft. Windturbinebladen zijn hol, licht en sterk. Die eigenschappen komen overeen met bootstructuren. Zo kwamen we op het idee van het eiland: misschien blijven de bladen wel drijven.” 

Nieuwe grond

Sonja legt uit hoe zij daarna de verschillende functies voor de drijvende windturbinebladen bedachten. “Met een stijgende zeespiegel en bevolkingsgroei is nieuwe grond een belangrijke aanwinst voor zowel Vattenfall als Nederland. Nederlanders zijn altijd fantastisch geweest in het creëren van land uit water. Dit ontwerp gaat terug naar die culturele achtergrond, waarin we altijd nieuwe grond nodig hebben. We doen nota bene de test hier in Flevoland, een gebied dat eerst slechts water was. Dit eiland is als het ware nieuwe grond op nieuwe grond, geweldig toch? Toen zijn we gaan denken, wat kunnen we met deze nieuwe grond? Zonneparken, speeltuinen, huizen: alles is mogelijk, zolang we maar moedig genoeg waren om op de bladen te bouwen.”

Succesvolle drijftest

Voor Thomas Hjort was een succesvolle drijftest een eerste stap in het realiseren van het ontwerp. “Structuren bouwen op windturbinebladen is een mooie filosofie, maar een kleine, eerste stap in die filosofie is testen of de bladen daadwerkelijk drijven. Vandaag hebben we die eerste stap gezet.” 

De drijftest van ‘kleine’ windturbinebladen van 30 meter was bepaald geen kleine operatie. Thomas: "De set-up van de drijftest was de grootste uitdaging vandaag. Door hun gewicht en omvang is het ingewikkeld om ze te bewerken en te transporteren. Dit zijn nog de kleine windturbinebladen van 30 meter lang, maar de moderne windturbinebladen wegen tientallen tonnen en naderen lengtes van 100 meter. Dat zijn uitdagingen die de architecten in hun ontwerp moeten meenemen.” Toch denkt hij dat die uitdagingen niet voor lange tijd zijn. “Ook hier vinden we uiteindelijk oplossingen voor.”

Toekomst

Na de succesvolle drijftest ziet ook Thomas een toekomst voor de drijvende windturbinebladen. “Ik zie met dit ontwerp in elk geval geen beelden meer voor me van windturbinebladen die we als grofvuil onder de grond begraven. Bij het hergebruik van windturbinebladen moeten we zorgen dat de nieuwe functie voor de lange termijn is. Dit ontwerp is een ambitieuze mogelijkheid om windturbinebladen te hergebruiken, vergelijkbaar met andere projecten zoals hergebruik voor geluidsbarrières of parkeergarages. Het drijvende eiland heeft iets meer ontwikkeling nodig voordat het klaar is voor gebruik, maar ik zie al veel meer potentiële projecten voor me.”

Foto's: Vattenfall/Jorrit Lousberg