Vattenfall/Elisabeth Toll

Tegengaan klimaatverandering kan ook bedrijfsrisico’s verminderen

Vattenfalls maandelijkse nieuwsbrief THE EDIT geeft je inzicht in de reis naar fossielvrij leven en gaat in op de klimaatuitdagingen van onze tijd. Dit artikel verscheen in THE EDIT, issue #3.

Volgens sommigen is investeren in nieuwe technologie om de CO2-uitstoot te verminderen een risicovolle onderneming. Anna Borg, de CEO van Vattenfall, denkt daar anders over: "Streven naar net zero staat voor mij gelijk aan risicovermindering. Gewoon doorgaan met ‘business as usual’ is veel riskanter."

Al vóór 24 februari vorig jaar was de noodzaak van een klimaattransitie duidelijk. Na de Russische aanval op Oekraïne werd de uitfasering van fossiele brandstoffen nog dringender.

Vattenfall behoort tot een groeiend aantal bedrijven dat zijn CO2-voetafdruk aanzienlijk wil verkleinen. Het doel is netto nul-uitstoot in 2040. Dit omvat niet alleen onze eigen warmte- en elektriciteitsproductie, maar ook alle zogenoemde upstream- en downstream-emissies, bijvoorbeeld goederen die we van leveranciers kopen voor onze jaarlijkse miljardeninvesteringen in nieuwe fossielvrije elektriciteitsproductie, en ook de uitstoot van onze particuliere en zakelijke klanten. Dit is samengevat in Vattenfalls strategische doelstelling: fossielvrij leven binnen één generatie.

Het beperken van klimaatverandering is belangrijk en noodzakelijk, en voor CEO Anna Borg zijn de zakelijke mogelijkheden een andere sterke drijfveer voor de netto nul-strategie van Vattenfall:

"Klanten verwachten duurzame oplossingen, en we zien dat er vraag is naar en een bereidheid om te betalen voor fossielvrije goederen en diensten zoals staal, elektrisch vervoer en nog veel meer. Ook het feit dat er in Europa een prijs is voor het uitstoten van CO2 verandert de relatieve concurrentiepositie tussen technologieën en dit stimuleert innovatie. Daarom zeg ik vaak dat duurzaamheid ons businessmodel is."

Als het gaat om de ontwikkeling van nieuwe oplossingen, is Vattenfall al lange tijd actief betrokken bij verschillende innovatieve partnerships. Al in 2009 zijn Vattenfall en Volvo een joint venture gestart om het eerste elektrische hybride model van de autofabrikant te ontwikkelen. In 2016 ging Vattenfall een samenwerking aan met staalfabrikant SSAB en ijzermijnbedrijf LKAB om fossielvrij staal te produceren in het project HYBRIT. Dit project alleen al zou de CO2-uitstoot van het ijzerrijke Zweden met tien procent kunnen verminderen, omdat bij de staalproductie steenkool wordt vervangen door fossielvrije waterstof. Tot dusver is in de pilotfabriek in Luleå 2.000 ton fossielvrij staal geproduceerd. Een van de klanten is Volvo Group die het heeft gebruikt om zijn eerste fossielvrije stalen voertuig te produceren.

Op dit moment werkt Vattenfall samen met partners als Shell aan de ontwikkeling van duurzame vliegtuigbrandstof in het HySkies-project. In plaats van fossiele grondstoffen te gebruiken in het productieproces, zal de brandstof worden geproduceerd uit gerecyclede CO2 van stadsverwarming, fossielvrije elektriciteit en fossielvrije waterstof. 

En met ST1 en Preem ontwikkelt Vattenfall een fossielvrije waardeketen voor de productie van elektrobrandstoffen op basis van waterstof uit offshore windenergie. ST1 wil in 2029 een miljoen kubieke meter elektrobrandstoffen produceren. Dit volume komt overeen met de jaarlijkse vraag naar vliegtuigbrandstof van Arlanda, de internationale luchthaven van Stockholm. 

Met zijn partnerships laat Vattenfall zien dat de CO2-voetafdruk ook in de grootste CO2-uitstotende industriesectoren sterk kan worden verkleind.

"Sommigen noemen deze projecten zakelijk gezien risicovol. Ik zou zeggen dat het tegenovergestelde het geval is, het vermindert het bedrijfsrisico", zegt Anna Borg. "In deze marktomgeving zijn nietsdoen en de gevolgen daarvan veel riskanter dan het omvormen van de bedrijfsmodellen van nu naar die van morgen.”

Dit wordt nog versterkt door het feit dat ook de financiële markt bedrijven gebaseerd op fossiele brandstoffen als zeer riskant is gaan beschouwen.

"Tegenwoordig krijg je betere voorwaarden als je een groene obligatie uitgeeft dan een traditionele. En we zien dat energiecentrales die kolen of gas gebruiken, stranden. Dit betekent dat ze onrendabel worden en moeten sluiten. De vraag is alleen hoe snel deze ontwikkeling zal gaan", zegt Anna Borg.

Al deze maatschappelijke drijfveren maken duidelijk dat de industriële transitie en elektrificatie niet iets is dat in de toekomst zal gebeuren − het gebeurt hier en nu. Voor Vattenfall betekent dit dat de energie-infrastructuur op ongekende schaal moet worden aangelegd. In Zweden moet de elektriciteitsproductie binnen twintig jaar worden verdubbeld, terwijl de behoefte in andere Europese landen nog groter is − in Duitsland vier tot vijf keer en in Nederland tien tot twintig keer meer dan nu.

"Het is al langer duidelijk dat het bedrijfsleven sneller loopt dan de politiek als het gaat om de energietransitie", zegt Anna Borg. "Het is ook duidelijk dat mensen op zoek zijn naar bedrijven die het voortouw nemen. Als energiebedrijf hebben wij de expertise, de kans en de verantwoordelijkheid om dat te doen en het voortouw te nemen in de energietransitie."

Haringvliet

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief THE EDIT

THE EDIT is de nieuwe maandelijkse nieuwsbrief van Vattenfall. Elk nummer belicht de wereld van duurzame energie en fossielvrij leven.

Bekijk ook

Zijn vleermuizen en windturbines een levensvatbare combinatie op zee?

Inzicht in het grote geheel over de bewegingen van vleermuizen boven zee is belangrijke achtergrondkennis. Hierdoor kunnen exploitanten van windparken het risico op botsingen tussen windmole...

Lees het hele artikel

De toekomst van vliegverkeer: hoe wordt de luchtvaart fossielvrij?

De menselijke drang om de verre uithoeken van de wereld te verkennen is zo oud als de tijd zelf, maar onze reislust gaat ten koste van het milieu. Van elektrische vliegtuigen tot biobrandsto...

Lees het hele artikel

Drones maken het werk veiliger en efficiënter

De ontwikkeling van drones heeft grote vooruitgang geboekt. In Zweden wordt een complete waterkrachtcentrale in kaart gebracht om een perfecte digitale kopie te maken.

Lees het hele artikel